«Мургин нутэнут»

МИӇКРИ АЙВАНАЛЬА ТААРОӇО НЫЛГЫӃИН РЪЭВ
Лыги, лыгъоравэтльа ынкъаам айванальыт гэкрычмэ эймэвык, вама мэгчервагыргыт. Ынӈин, ӄорагынрэтыльыт ӈэргэрык гавылгыӄаанмата, гырокы-0ым гэкилвэе. Айванальэн ынкъам лыгъоравэтльэнаӈӄальэн гатвата Ръэвин крычмын – Полъа.

ӃОРАЧЕТ
«Лыгъоравэтльат ынӈатал пэнинэт мытлёчетовэчватыльыт, – кэлик гивлин эргыпатыльын учёный Владимир Тан-Богораз. – Галяк ӈроӄ– ӈраӄ ы’лёӈэттэ эмнуӈкы лымэвыр аӈӄачормыкэ ытри нъирэӄинэт, гэнпэ амалваӈ вальыт рыпъёт и’гнэлгыт, нэннэтнэлгыт ымы. Лымӈэ ытри гарачвыӈа, гэтэйкэвэ, гэпиӈкучитэ ынкъам ӄутти».

ПОЭТ, МЛЯВЫЛЬЫН, КИНОК УВИЧВЭТЫЛЬЫН
Эӄӄэнильэ ытлён натаӈкэтъоркын, мэӈин гувэчвэтлин кинок «Начальник Чукотки» ынкъам Дин Ридык рээн кинок «Киты и компания»

ТАӇКЭТЪОНВО КЛАВДИЯ ГЭУТВААЛ!
1982 гивик Магаданкэн такнигаӈынвык гэтэйкылин кэликэл гастихма дальневостоккэн поэтэн Владимир Першинын, миӈкы ынан вэтгаво гэлгылин ы’лгыльатгыргын - О’ратнотагты , Айгысӄынотагты, э*митлён ынык гитлин ӄэтпыкво нымытвак, ытлыгыргин ванвэты, ытльагты, ӈавысӄатэты – лыгэн-ым ымыльорыкы ынкъам эмыраӄэты. Ынӄэн кэлик гайпатленат ымы стихыт елыльатъёттэ тэкэлиӈыльэ лыгъоравэтльэн поэтыргэн, ымы Клавдия Гэутваалын, микын ӄол стихотворение мыткалейпатыркын.

РЪЭВИН ВЭЛӃЫЛ, ЛЫГЭН-ЫМ ВЭЛӃЫЛ
14 июлык гэнъэтлинэт 95 гивиӈитти эвынӈуткэкыльин нымнымин Вэлӄыл Эквыкыннотыӈӄач вальэн. 1922 гивик айванальа, нымытвальа Уназикык, гантомгавлен аӈӄачормык Крест нымным Вэлӄыл.

РЫГАРАТГЫРГЫН, РЫГАТГЫРГЫН ӃОРЭН. НЭЛГЫН РЫРАӃАВЪЁЛӃЫЛ?
Ӄорат нырыгаратымгоӄэнат гырокы. Ныплыткуӄинэт рыгаратыткок гынунэлек. Гынкыльыт патляӈ нырыгаратыплыткоӄэнат ӄупӄыльыкинэк.
МАРАКВЫРГЭПЫ – АЙГЫСӃЭТЫ
Ымы амаравкэвагыргын вама ытри гитлинэт ӄэтпыкво ынкъам кыляёно

НИЖНЕ-КОЛЫМСКЫКЭН ТААРОН’РАТАГНЭПЫ МАРКОВКЭН ТААРОН’РАТАГНЭТЫ
Галягъат 155 гивин’итти тайкытагнэпы таарон’ран Николай Чудотворцэн нымнымык Марково (1862)

РАГЭНЭВЫТ ЧУКОТКАКЭН
Тэн’вытку н’отэннотан’к’ач нымытван’н’ок русильыт Айгыск’ы-Нэкъаян’к’ач лыгъоравэтльат ынкъам айванальыт эвын гэчичеквылгылинэт тан’нымытвак ыргичгу.

ЫНИН НЫМЫТВАВАНЫ ЧУКОТКА
Гынинэт о’равэтльат, Эйгысӄын: Вагыргыт вальыт 1940-ӄавкэнат гивиткук кэтъоркынэнат чинит льоёттэ Анфиса Никитьевна Шарыпована